Skóra to najważniejszy i największy narząd naszego ciała, spełniający wiele kluczowych funkcji. Należy o nią dbać nawet wtedy, gdy jest zdrowa.
Podstawowa pielęgnacja obejmuje właściwe jej oczyszczanie i nawilżanie. Trzeba ją również chronić przed stresem, niewłaściwą dietą, otarciami i odparzeniami, nie powinno się jej nadmiernie eksponować na promieniowanie UV, niską lub wysoką temperaturę, wiatr, a także wysoką wilgoć. Takie obciążenia to duże wyzwanie. Dbanie o skórę powinno być nawykiem i wymaga używania odpowiednich preparatów, ale najważniejsze jest stałe oraz systematyczne jej pielęgnowanie.
Rodzaje cery - charakterystyka i pielęgnacja
Skórę twarzy w terminologii kosmetologicznej nazywamy cerą. Jej rodzaj zależy od wielu czynników takich jak płeć, warunki klimatyczne, stan odżywiania, rasa, tryb życia oraz od sposobu jej pielęgnowania. Wyróżniamy cztery rodzaje cery: normalną, suchą, tłustą i mieszaną. Oprócz podstawowych typów cery możemy również wyodrębnić cerę wrażliwą, naczyniową oraz dojrzałą, które są stanem skóry a nie typem.
_________
1 Typ cery: Cera normalna
- Gładka, lekko różowa, matowa, jędrna, napięta, zazwyczaj bez żadnych defektów.
- Odporna na wpływy atmosferyczne.
- Nie błyszczy się i nie ma skłonności do ujawniania wyprysków.
- Cera ta dobrze toleruje zabiegi chemiczne i mechaniczne.
- Jest właściwie nawilżona, delikatna.
- Kolor cery normalnej uzależniony jest od ilości barwnika a także od grubości naskórka.
Pielęgnacja
Pielęgnacja cery normalnej nie wymaga dużego wysiłku i ma na celu utrzymanie naturalnego stanu skóry lub przywrócenie go w razie zaburzeń. Kosmetyki do jej pielęgnacji powinny nawilżać i zawierać m.in. mocznik, glicerynę, witaminę A oraz służyć odbudowie płaszcza lipidowego skóry i zawierać w swoim składzie niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, węglowodory wielonienasycone (np. skwalan). Kosmetyk do mycia powinien spełniać wiele stawianych mu wymagań. Dobrym wyborem wydają się być naturalne mydła o zwiększonej zawartości lipidów, zawierające między innymi oleje roślinne, które w odróżnieniu od zwykłych mydeł działają łagodniej i posiadają składniki regeneracyjne i natłuszczające.
_________
2 Typ cery: Cera sucha
- Nierówna i matowa powierzchnia.
- Jasnoblady kolor skóry, często z odcieniem różowym - spowodowany cieńszą warstwą naskórka u osób z tym typem cery.
- W dotyku szorstka – osoby ze skórą suchą skarżą się na uczucie napięcia i ściągnięcia skóry, czasem występuje świąd zwłaszcza po kontakcie z standardowym mydłem, a także niekiedy samą wodą.
Czynniki zaostrzające suchość skóry
- Słońce, zbyt długa ekspozycja – promieniowanie UV uszkadzają lipidy naskórkowej bariery ochronnej.
- Niska wilgotność środowiska – suche powietrze nasila ilość parującej wody z naskórka.
- Mroźne powietrze, wiatr – niska temperatura wiąże się z niską wilgotnością powietrza i łatwiejszą ucieczką wody z naskórka.
- Niewłaściwa pielęgnacja, czynności domowe narażające na częsty kontakt z detergentami.
Pielęgnacja
- Unikaj twardej wody.
- Woda do mycia skóry nie powinna być gorąca. Związki chloru, a także wapnia zawarte w wodzie wodociągowej mogą mieć działanie drażniące dlatego w tych przypadkach powinno się korzystać niskomineralizowanej wody lub wodociągowej po odstaniu lub przefiltrowaniu.
- Używaj kremów z naturalnymi olejkami, które zawierają m.in. lecytynę i nienasycone kwasy tłuszczowe (omega-3, omega-6, omega-9), których bogatym źródłem są oleje z kiełków pszenicy, dzikiej róży, czy pestek moreli.
- Stosuj emolienty (masło shea, masło kakaowe, olej awokado), których zadaniem jest wzmocnić barierę ochronną skóry, a tym samym zapobiegać utracie wody z naskórka.
_________
3 Typ cery: Cera tłusta
- Błyszczy się, ma szarawy, ziemisty kolor, jest słabo ukrwiona, ma rozszerzone pory, znajdują się na niej zaskórniki otwarte (czarne punkciki) oraz zaskórniki zamknięte (grudki). Ten typ cery predysponuje do rozwoju cery trądzikowej.
- Cera tłusta źle reaguje na czynniki zewnętrzne takie jak stres, niedobory witamin (np. wit. E, H, B6), nieprawidłowości hormonalne i dietetyczne. Dobrze natomiast znosi kontakt z wodą i czynnikami atmosferycznymi oraz mechanicznymi.
Pielęgnacja
- Przy pielęgnowaniu tego typu cery należy przede wszystkim regulować wydzielanie gruczołów łojowych.
- Unikaj kosmetyków na bazie alkoholu, które mogą dodatkowo wysuszać skórę.
- Używaj okresowo mydeł, niezawierających soli sodowej siarczanu alkoholu laurylowego (SLS). Dobrym rozwiązaniem jest mydło z węglem aktywnym lub białą glinką, które wygładza, oczyszcza i normalizuje naskórek, pozostawiając uczucie czystości i świeżości.
- Stosuj kosmetyki matujące, które pochłaniają nadmiar sebum. Tak działają glinki (np. biała glinka)
- Stosuj kremy posiadające w składzie substancje normalizujące wydzielanie sebum np. lecytyna, frakcja niezmydlalna oleju sojowego, olej z pestek dzikiej róży, skwalan z trzciny cukrowej.
_________
4 Typ cery: Cera mieszana
-
Cera mieszana posiada cechy dwóch rodzajów cery – tłustej i suchej.
- Predyspozycje do łojotoku w tzw. strefie T (do której należą czoło, nos i broda).
- Strefa T tłusta, reszta twarzy sucha lub normalna.
- Możliwość uczulenia na środki chemiczne i fizyczne.
- Niewłaściwa reakcja na wodę i mydło (z wyjątkiem skóry strefy T).
Pielęgnacja
- Nie bez znaczenia dla kondycji cery jest skład naszej diety. W przypadku cery mieszanej należy unikać zbyt ostrych i słodkich potraw.
- Nawilżanie skóry zarówno suchej jak i tłustej w strefie T. Sprawdzą się tutaj kosmetyki o lekkiej formule zawierające naturalne składniki roślinne (ekstrakt z dzikiej róży, olej z pestek moreli).
- Unikanie preparatów na bazie alkoholu, który sprawi, że suche części twarzy ulegną przesuszeniu oraz podrażnieniu, natomiast skóra w strefie T po pewnym czasie zacznie produkować jeszcze większą ilość łoju.
- Odpowiednie złuszczanie i usuwanie martwego naskórka – 1 raz w tygodniu (zaleca się peeling o średniej mocy).
- Na noc stosuj odżywczo-normalizujący krem, który dostarczy skórze odpowiednich składników nawilżających i odżywczych. Świetnie do tego sprawdzą się składniki roślinne, które spowolnią i ograniczą nadmierną pracę gruczołów łojowych. Takim przykładem są kremy na bazie oleju jojoba, skwalanu, lecytyny które poprawią nawilżenie skóry oraz zwiększą ilość lipidów na jej powierzchni.
_________
5 Typ cery: Cera wrażliwa i alergiczna
- Jest delikatna, raczej sucha, łatwo ulegająca podrażnieniu (niekiedy nawet pod wpływem wody).
- Jest podatna na alergie, daje uczucie ściągania i kłucia, często pojawiają się zaczerwienienia.
- Do czynników sprzyjających należą: wpływ środowiska (zmiany temperatury), styl życia (stres, emocje, alkohol, ostre przyprawy), narażenie na detergenty, czynniki hormonalne.
Pielęgnacja
- Unikaj twardej wody. Zalecane jest stosowanie wody o małej zawartości jonów (niskomineralizowanej).
- Po oczyszczeniu twarzy delikatnie przyłóż miękki ręcznik.
- Unikaj preparatów na bazie alkoholu.
- Unikaj detergentów i ogólnie środków powierzchniowo czynnych.
- Nie używaj olejków zapachowych, konserwantów, barwników.
- Nie stosuj różnych wyciągów roślinnych i biologicznych (np. ekstrakty).
- Unikaj w miarę możliwości wszelkich produktów złożonych.
- Stosuj preparaty o prostym składzie, które zawierają emolienty np. masło shea, olej kokosowy frakcjonowany, olej ze słodkich migdałów, olej z pestek moreli, skwalan.
_________
6 Typ cery: Cera naczyniowa
- Łatwo ulega zaczerwienieniu, jest nadmiernie reaktywna (tzw. rumień/flushing).
- Widoczne drobne naczynia krwionośne, które nie są "popękane" ale trwale rozszerzone naczynia włosowate. Objawy te głównie dotyczą skóry policzków i nosa.
- Skóra naczyniowa jest zwykle skórą wrażliwą.
- Do czynników nasilających objawy należą: czynniki atmosferyczne (promieniowanie UV, wiatr, mróz, różnice temperatur), styl życia (stres, alkohol, ostre przyprawy, nikotyna), intensywne ćwiczenia fizyczne i pobyt w saunie (przegrzanie).
Pielęgnacja
- Unikaj silnych detergentów, mechanicznych peelingów.
- Nie stosuj preparatów na bazie alkoholu (np. toników alkoholowych) oraz masek rozgrzewających.
- Stosuj kosmetyki, które zapewnią dobre nawilżenie skóry i wzmocnienie płaszcza lipidowego co zapewni obecność olejów roślinnych, bogatych w nienasycone kwasy tłuszczowe oraz flawonoidy (olej z czarnej porzeczki, jagód, jeżyn, wiesiołka, ogórecznika, kiełków pszenicy, awokado). Pożądanymi składnikami są również witaminy C i E, które działają przeciwzapalnie i wzmacniają naczynia krwionośne.
_________
7 Typ cery: Cera dojrzała
Proces starzenia skóry rozpoczyna się początkowo w niewidoczny sposób, około 25–30 roku życia. Cechuje się indywidualnym charakterem zmian i ich przebiegiem, a wiek metrykalny często odbiega od wieku biologicznego. O skórze dojrzałej możemy mówić około 45. roku życia. Pojawiają się wówczas charakterystyczne objawy:
-
Następuje ścieńczenie skóry na skutek zaniku żywego naskórka.
- Zgrubienie warstwy rogowej w niektórych okolicach na skutek braku złuszczania.
- Szorstki wygląd spowodowany zmniejszeniem nawilżenia skóry.
- Zmniejszenie elastyczności skóry.
- Wrażliwość na słońce.
Pielęgnacja
- Przeciwdziałaj wysuszeniu skóry. Stosuj kosmetyki nawilżające bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe (omega-3, omega-6, omega-9), których bogatym źródłem są oleje z kiełków pszenicy, dzikiej róży, czarnej porzeczki czy pestek moreli.
- Chroń skórę przed słońcem. Używaj kremów z filtrami UV.
- Wybieraj kremy z witaminą A, E, C, koenzymem Q10, które mają za zadanie wygładzić, nawilżyć i uelastycznić naskórek. Pełnią również funkcję ochronną skóry przed atakiem wolnych rodników, dzięki czemu wykazują intensywne działanie przeciwstarzeniowe i antyoksydacyjne.
- Używaj kosmetyków, które w swoim składzie zawierają fitoestrogeny odpowiedzialne za przywracanie elastyczności i kolorytu skórze. Bogatym źródłem fitoestrogenów są oleje lniany, słonecznikowy i sezamowy. Fitoestrogeny są to roślinne związki, które działają na podobieństwo estrogenów, żeńskich hormonów płciowych.
Zadbaj o swoją skórę a ona odpłaci się Tobie zdrowym i pięknym wyglądem!
_________
Źródło:
- Boelsmana E. Hendricks H.F. Roza L. Nutritional skin care: health effects of micronutrients and fatty acids, AmJ ClinNutr, 73,2001, 853-864.
- Jaroszewska B. Kosmetologia. Wydawnictwo Atena, Warszawa 2010.
- Adam J. Sybilski Skóra – najważniejszy narząd naszego ciała. Dbajmy o nią! Pediatr Med Rodz 2012, 8 (4), p. 375-379.
- Biernat J. Żywienie, żywność a zdrowie. Wydawnictwo ASTRUM, Wrocław 2001.
- Marie-Claude Martini. Kosmetologia i farmakologia skóry, wyd. I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
- Noszczyk M. Noszczyk B. Medycyna Piękności. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1999.
- Drygas B. Mrozowska M. Szpindor R. Twarz, szyja, dekolt; Kosmetyka pielęgnacyjna i upiększająca, Wydawnictwo Nowa Era, Warszawa 2013.